Zer berri? :: “Kristo fusilarekin”, Ryszard Kapušcińskiren liburua

«Fedajinek den-dena erakutsi nahi digute: txikizioa, arrain-azoka abandonatua, edateko ura duen putzu bakarra. Argazki-kamerarik ez daukagula ikusirik, kezkaturik geratu dira, desengainaturik. Mundu guztiak Raxidiya ikustea nahi lukete. Fede osoa dute munduak entzun eta ulertuko dituela, eta ez direla bakarrik egongo. Beren kausa jendearen belarrietara iristea besterik ez dute bilatzen; mundu guztiak jakin dezala Palestinako auzia hor dagoela eta jendeak galdetu dezala: —Eta zeren alde borrokatzen dira palestinarrak?»

Aurrekoa Ryszard Kapušcińskiren liburuaren pasarte txiki bat baino ez da.

Kristo fusilarekin (1975) liburuaren lehen edizio poloniarraren kontrazalean, Kristo fusil bat sorbaldan zuela agertu zen, testu honekin batera, autoreak berak idatzia: «Che Guevara hil eta gutxira, Carlos Alonso pintore iraultzaile argentinarrak koadro bat margotu zuen, berehala ospetsu egin zena Latinoamerikan, eta, milaka kopia eginda, La Habanako eta Caracaseko hormetan, Lima eta Txileko Santiagoko unibertsitateetako ikasgeletan, Brasilgo baserritarren etxebizitzetan eta baserritar mexikarren etxoletan agertu zena. Alonsok Kristo fusil bat zuela margotu zuen. Irudi horrek, bere itxura eta janzkeragatik, gerrillari bat gogorarazten zuen, kubatarra, boliviarra edo kolonbiarra izan zitekeena. Diktadura militarretako herrialdeetan, poliziak hormetatik kartela erauzi zuen; Paraguayn, gaua Asunciongo kaleetan itsasteko aprobetxatu zuten ikasleek kartzelan bukatu zuten. Ordudanik, Alonsoren margolana arma eskuan, mundu desberdin, bidezko eta gizaki guztiekin ona den mundu baten aldeko borrokan indarkeriari eta arbitrariotasunari aurre egiten dion borrokalariaren, gerrillariaren ikur bilakatu da».

Hala ere, ez zen Che izan, Camilo Torres apaiza baizik, arma-tiroz erahilda, Kristo fusil batekin irudi baten prototipoa egin zuena. Baina, 68ko matxinadaren bezperan eta Gerra Hotzean murgildutako mundu batean, Cheren heriotzak bakarrik eman zion hasiera Hegoaldeko herrialdeetako gazte erreboltariak inspiratu zituen kondairari, hain erregimen genozida eta zigorgabeen zurrunbiloaren azpian desegiten ari baitziren. Hain zuzen ere, Ekialde Ertainean, Latinoamerikan, Mozambiken, beren herrietako askatasunaren alde borrokatu zirenei erreportaje horiek eskainita zeuden erreportaje horiek.

Ryszard Kapušciński (Pińsc, Polonia) kazetaria, historialaria, saiogilea eta poeta izan zen. Poloniako Langileen Alderdi Batuko (PZPR) kidea izan zen hiru hamarkadetan zehar. 1956tik 1981era 27 iraultzen eta estatu kolperen lekuko izan zen Asian, Ekialde Hurbilean, Afrikan eta Ameriketan. Bera zen Poloniako Prentsa Agentziaren (PAP) nazioarteko kazetari bakarra. Hogeita hamar liburu baino gehiago argitaratu zituen. Hau da euskarara ekarritako bere estreinako lana.